Charles.Hieu: HỒN PHỐ Ở ĐÀ LẠT

Thứ Sáu, 7 tháng 6, 2013

HỒN PHỐ Ở ĐÀ LẠT

Cái hồn của một đô thị đó là những giá trị được mang đến từ “thì quá khứ”. Quá khứ lùi lại đằng sau nhưng sự hiện hữu của không gian kiến trúc cổ xưa, rêu phong “trú” chân trong cảnh quan thiên nhiên được bảo tồn, phát triển tiếp nối nhưng không xung khắc sẽ tạo nên thần thái đô thị Đà Lạt.

Dấu ấn đậm nét tác động bởi con người từ buổi sơ khai tìm ra Đà Lạt hơn thế kỷ qua có lẽ đó là những dinh thự, biệt thự cổ. Đặt trong không gian rừng thông, sự mát lành của sương trời, gió núi... biệt thự cổ tạo nên hệ giá trị kiến trúc đặc thù của đô thị Đà Lạt. Việc bảo tồn và phát triển các biệt thự cổ tiếp nối các kiến trúc phù hợp với không gian đặc trưng Đà Lạt nhằm tạo “thương hiệu” cho một đô thị có cá tính, bản sắc riêng không thể lẫn lộn với bất kỳ đô thị nào trong nước và khu vực.

Kiến trúc ở Đà Lạt là nghệ thuật “Kiến trúc kết hợp với cảnh quan” đã được thể hiện từ những ý đồ quy hoạch ban đầu. Mỗi công trình, cụm công trình được sắp đặt khéo léo trong một quy hoạch nhằm khai thác triệt để đặc điểm địa hình và cảnh quan thiên nhiên, tạo nên những công trình, cụm công trình đột phá và tạo nên một thành phố có dáng vẻ riêng. Cái đặc biệt còn nằm ở chỗ, kiến trúc mang phong cách châu Âu, phong cách châu Á, nhưng không mâu thuẫn, xung đột nhau, tất cả hòa quyện trong một khung cảnh cao nguyên vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng. Đó là giá trị văn hóa nghệ thuật của kiến trúc Đà Lạt, mang một dấu ấn riêng rẽ, không nhầm lẫn được với kiến trúc ở các đô thị khác trong cả nước.

Có thể nói Đà Lạt như một bảo tàng các biệt thự và các công trình kiến trúc công cộng, tôn giáo tín ngưỡng với các thể loại phong cách kiến trúc Âu - Á kết hợp. Việc giữ gìn kiến trúc cổ cho mai sau cũng là giữ cái “Thần thái” của Đà Lạt nhìn từ góc độ kiến trúc cảnh quan môi trường. Hay nói cách khác, tạo nên hồn cốt của Đà Lạt với nét duyên dáng, quyến rũ của đô thị từ biệt thự cổ kính chính là khoảng không gian hoài niệm với cảm giác êm đềm, bình an như đang trở về ngôi nhà thân thương của chính mình...

Phát triển đô thị Đà Lạt một cách khôn khéo nhất đó là sự phát triển tiếp nối không làm mất đi những giá trị cũ nhưng vẫn tạo dựng được bộ mặt đô thị hiện đại, đặc thù. Bởi di sản chứa đựng trong mình những giá trị truyền thống của lịch sử văn hóa nên phải đặt vấn đề bảo tồn song hành cùng phát triển chứ không thể lấy cái nọ đối chọi cái kia. Có như thế Đà Lạt mới là một bảo tàng kiến trúc bậc nhất Đông Nam Á.